Struktura studijskog programa
Na Fakultetu medicinskih nauka se organizuju doktorske akademske studije (DAS) iz polja medicinskih nauka za sticanje naučnog naziva doktor medicinskih nauka. DAS traju 3 godine odnosno 6 semestara (180 ESPB bodova).
U prvu godinu mogu se upisuati studenti koji su završili jedan od biomedicinskih fakulteta uz neophodan prethodni obimi studija od 300 ESPB stečenih na osnovnim akademskim i diplomskim akademskim studijama, odnosno 360 ESPB na integrisanim osnovnim i diplomskim akademskim studijama iz polja medicinskih nauka.
Na drugu i treću godinu mogu se upisati i studenti magistarskih studija čiji rezultati istraživanja zadovoljavaju neophodne uslove i kriterijume (u periodu dok postoje magistarske studije). U treću godinu doktorskih akademskih studija upisuju se i studenti koji su ranije stekli akademski naziv magistar medicinskih ili srodnih naučnih oblasti.
Završetkom doktorskih akademskih studija, odnosno uspešnom odbranom doktorske disertacije, stiče se najmanje 180 ESPB.
Kroz organizovane oblike nastave tokom prvog semestra studenti izučavaju metodologiju naučnog rada i osposobljavaju se za samostalno naučno istraživanje. U drugom semstru studenti se opredeljuju za nastavu iz jednog od izbornih područja. Tokom tog i trećeg semestra izučavaju najnovija saznanja iz područja za koje su se opredelili, a koja su neophodna za uspešnu realizaciju naučnih istraživanja i publikovanje rezultata istraživanja. Nastava se ostvaruje kroz različite oblike problemskog učenja, izradu seminarskih radva, laboratorijske odnosno kliničke sastanke, žurnal klubove...Studenti se ocenjuju nedeljno i po završetku svakog modula od kojih se sastoje izborna područja. Četvrti semestar je posvećen je savladavanju metodologije specifične za područje koje su izabrali i pripremama za polaganje usmenog doktorskog (doktorandskog) ispita. Ovaj ispit podrazumeva uspešnu javnu odbranu nacrta prijave doktorske disertacije pred komisijom i uz pomoć potencijalnog mentora ili tutora. Tutor se dodeljuje studentu na početku drugog semestra i vodi računa o svim aspektima napredovanja dodeljenig studenta, o čemu podnosi Katedri izbornog područja i Veću za DAS mesečne izveštaje.
U petom i šestom semestru DAS studenti nastavljaju realizaciju naučnog istraživanja neposredno u funkciji izrade doktorske disertacije, a rezultate tog istraživanja predstavljaju naučnoj javnosti.
Kada student objavi rezultate svojih istraživanja u međunarodnim časopisima sa liste Ministarstva za nauku (najmanje 3 rada u celosti, a najmanje jedan rad iz teme diseracije u časopisu sa SCI liste u kojem je student prvi autor) može pristupiti javnoj odbrani doktorske disertacije.
Doktorske akademske studije finansirju se sredstvima Ministarstva za nauku i sredstvima kandidata (samofinansiranjem).
Svrha studijskog programa
Studijski program DAS ima jasno definisanu i objavljenu svrhu i ulogu u obrazovnom sistemu.
Završetak doktorskih akademskih studija podrazumeva sledeće kvalifikacije:
- sistemsko razumevanje određenog polja studija;
- savladane metode i veštine istraživanja;
- sposobnost koncipiranja, projektovanja i primene;
- sposobnost prilagođavanja istraživačkog procesa uz neophodan stepen akademskog integriteta;
- postignuta objavljena ostvarenja koje predstavljaju reference na nacionalnom i međunarodnom nivou;
- sposobnost za kritičku analizu, procenu i sintezu novih i složenih ideja;
- prenošenje naučnih i stručnih znanja i ideja kolegama, akademskoj zajednici i društvu u celini;
- sposobnost promovisanja akademskom i profesionalnom okruženju tehološkog napretka.
Da bi se dobio naučni stepen “DOKTOR NAUKA – PhD“ student mora da položi 3 predmeta posle odslušanog prvog semestra studija, usmeni doktorski ispit nakon odslušanih izbornih područja na koncu četvrtog semestra i da javno odbrani doktorsku tezu po isteku šestog semestra, a nakon objavljanja tri 3 naučna rada u kojima je prvi autor pri čemu jedan mora biti objavljen u časpisu referisanom na SCI listi.
Ciljevi studijskog programa
Osnovni cilj usavršavanja na doktorskim akademskim studijama je osposobljavanje studenta da nakon završetka studija i odbrane disertacije može samostalno da vodi originalna i naučno zasnovana istraživanja i da kritički procenjuje istraživanja drugih.
Studenti doktorskih akademskih studija usvajaju metodologiju naučnog rada i realizuju istraživanje koje predstavlja okosnicu doktorske disertacije.
Doktorska disertacija utemeljena je na originalnim in extenso radovima (najmanje 3 rada) objavljenim u međunarodno priznatim medicinskim naučnim časopisima (najmanje jedan sa SCI liste), pri čemu nezavisan doprinos kandidata mora biti vidljiv (kandidat je prvi autor).
Ciljevi prvog semestra su:
- razumevanje istraživačkog procesa i metodologije istraživačkog rada;
- osposobljavanje polaznika za samostalno i kritičko praćenje naučne literature i statističku obradu podataka;
- stvaranje uslova za uspešan i odgovoran naučni rad u skladu sa najvišim stručnim i etičkim standardima.
Ciljevi drugog, trećeg i semestra su:
- sticanje aktuelnih znanja iz naučne oblasti doktorskih akademskih studija;
- osposobljavanje polaznika za samostalnu obradu, prikaz i objavljivanje dobijenih rezultata.
Ciljevi četvrtog semestra su:
- usvajanje metodologije usmerene na uspešno sprovođenje istraživanja u okviru izabranog i srodnih područja
- osposobljavanje polaznika za samostalnu obradu, prikaz i objavljivanje dobijenih rezultata.
- Osposobljavanje studenata za samostalnu evaluaciju naučnih publikacija i pripremu i izradu istraživačkih projekata
- priprema nacrta prijave doktorske disertacije
- polaganje usmenog doktorantskog ispita;
Ciljevi petog i šestog semestra su:
- priprema i odbrana predloga teme doktorske disertacije;
- realizacija sopstvenog, originalnog naučnog istraživanja;
- predstavljanje rezultata svojih istraživanja na domaćim i međunarodnim kongresima;
- objavljivanje rezultata svojih istraživanja u internacionalnim časopisima;
- pisanje i odbrana doktorske disertacije.
Kompetencije diplomiranih studenata
Savladavanjem studijskog programa DAS doktorand stiče opšte i specifične sposobnosti koje su podređene kvalitetnom obavljanju naučne i stručne delatnosti.
Završetkom doktorskih akademskih studija student ovladava sledećim znanjima, veštinama i stavovima:
Znanja:
- poznavanje principa naučnog eksperimenta u medicini;
- poznavanje najvažnijih eksperimentalnih modela u biomedicini;
- poznavanje principa validnog dizajna eksperimentalnih i kontrolisanih, randomiziranih kliničkih studija;
- poznavanje kriterijuma za procenu validnosti i kliničke značajnosti kliničkih studija;
- poznavanje principa validnog dizajna epidemioloških studija (studije slučaj-kontrola, kohortne studije, serije slučajeva, studije preseka, itd.);
- poznavanje principa saopštavanja svojih rezultata u formi naučnog članka ili izlaganja na naučnom skupu
- poznavanje medicinske statistike i informatike;
- poznavanje etičkih principa istraživanja u medicini.
Veštine:
- postavljanja originalnog i novog istraživačkog pitanja (cilja istraživanja);
- pronalaženja naučne literature relevantne za sopstveno istraživanje uz pomoć informacionih tehnologija i korišćenjem interneta;
- kritičke procene naučne literature i selekcije validnih i značajnih rezultata;
- izrade plana i protokola sopstvenog istraživanja;
- rukovanja uređajima koji se koriste za istraživanja u biomedicini;
- rukovanja eksperimentalnim životinjama;
- veština komunikacije sa naučnom okolinom i javnošću;
- statističke obrade sopstvenih rezultata;
- izrade naučnog članka na osnovu sopstvenih rezultata;
- saopštavanja sopstvenih rezultata na naučnom skupu.
Stavovi:
- odgovorno ponašanje prema društvenoj zajednici i životnoj sredini;
- kritički odnos prema rezultatima sopstvenog istraživanja;
- poštovanje etičkih principa naučnog istraživanja;
- poštovanje prava pacijenata i eksperimentalnih životinja;
- borba protiv prevara u nauci i plagijata.
Kvalitet, savremenost i međunarodna usaglašenost studijskog programa
Studijski program DAS je koncipiran na osnovu detaljnog i sveobuhvatnog istraživanja srodnih studijskih grupa u okviru Evropskog sistema visokog obrazovanja i zaključaka Evropske Konferencije o Harmonizaciji PhD Programa u Medicini i Zdravstvenih Nauka (The Declaration of the European Conference on Harmonisation of PhD Programmes in Medicine and Health Sciences) prilagođenog našim potrebama i uslovima.
Studijski program DAS sastoji se od obaveznih predmeta (prvi semestar), izbornih područja (drugi, treći i četvrti semestar), koja su u direktnoj vezi sa temom doktorske disertacije, kao i časova studijskog istraživačkog rada (peti i šesti semestar), poput sličnih akreditovanih programa u Češkoj, Italiji, Sloveniji, Hrvatskoj i Engleskoj.
Savremenost je obezbeđena saradnjom na osnovu zaključenih ugovora sa Univerzitetima iz Evropske Unije (Agreement of Cooperation) iz Udina, Segedina i Temišvara kao i ugovora o saradnji sa Državnom Medicinskom Akademijom iz Smolenska (Rusija), kao i višestrukih studijskih boravaka delegacija Fakulteta na Kalifornijskom Univerzitetu u San Francisku (UCSF) i Univerzitetu u Dubaiju.
U cilju unapređenja kvaliteta nastave u čijoj je funkciji kontrola kvaliteta rada nastavnika Medicinskog fakulteta u Kragujevcu, angažuju se gostujući profesori sa renomiranih svetskih Univerziteta (UCSF, Tennessee, Pithsbourg, Dubai, Smolensk, Rijeka, Ljubljana).
Studijski program doktorskih akademskih usaglašen je sa svim Deklaracijama Evropske konferencije o harmonizaciji doktorskih studija u medicini i zdravstvu (ORPHEUS).
|